3 stappenplan voor een effectieve brainstormsessie

Bedrijven zien het vaak al helemaal voor zich: een brainstormsessie waarin iedereen ongeremd zijn ingevingen deelt. Waarin je de creativiteit en de ideeën voelt borrelen. Helaas pakt de realiteit vaak anders uit. Het merendeel blijft stil. Als iemand dan het woord neemt, slaat de brainstorm vaak direct één denkrichting in. Andere deelnemers slikken hun ideeën maar in, want deze sluiten toch niet meer aan bij het huidige onderwerp van gesprek. Waar gaat dit mis?

Brainstormen wordt vaak onderschat. Initiators bereiden de hele vergadering goed voor, maar het onderdeel brainstormen ‘doen ze dan wel even’. Zonde, want een goede brainstorm ontstaat echt niet zomaar.

Hoe zorg je ervoor dat jouw brainstorm een succes is?

1. Een heldere vraagstelling

De eerste stap voor een effectieve brainstormsessie is het formuleren van je vraag. Waar wil je precies dat de groep over nadenkt? Op welke vraag wil je antwoord? Voor welk probleem zoek je een creatieve oplossing? Het lijkt misschien simpel, maar de manier waarop je je vraag stelt, kan het succes van je brainstorm maken of breken.

Een voorbeeld:

• Hoe halen we de meeste klanten binnen?
• Hoe zorgen we ervoor dat wij het populairste bedrijf worden op het gebied van communicatie-advies?
• Hoe kunnen we onze omzet met 75 procent verhogen?

Bovenstaande vragen hebben alle drie hetzelfde doel: de omzet verhogen. Toch zul je op elke vraag totaal andere antwoorden krijgen. Zorg er dus voor dat je je vraag zo specifiek en helder mogelijk formuleert. Een paar (taal)tips om je op weg te helpen:

• Formuleer je vraag altijd positief. Vermijd woorden als niet, nooit, geen.
• Formuleer je vraag altijd actief. Dus niet ‘Hoe gaan we de invulling van het teamuitje vormgeven? Maar: ‘Wat gaan we doen tijdens ons teamuitje?’.
• Zorg ervoor dat je vraag gaat over één specifiek, afgebakend onderwerp. Ook bij ogenschijnlijk lichte onderwerpen zoals een teamdag of een bedrijfsevent.

2. Hoe meer ideeën, hoe beter

Na een heldere vraagstelling is het tijd om echt te gaan brainstormen. Een succesvolle brainstorm levert zo veel mogelijk unieke ideeën op. In deze fase gaat kwantiteit nog boven kwaliteit. Check dus niet direct bij ieder idee of het eigenlijk wel haalbaar is. In deze fase mogen alle ideeën er zijn; geen enkele inbreng is goed of fout. Hoe meer ideeën, hoe groter de kans op een passende oplossing of een uitdagend nieuw project.

Hoewel het aantrekkelijk is om direct met een grote groep aan de slag te gaan, is het raadzaam eerst individueel te starten. Door deelnemers afzonderlijk hun ideeën te laten opschrijven, voorkom je dat de brainstorm direct één richting op gaat.

Tip: in deze fase wil je de woorden ‘nee’ en ‘maar’ niet horen. Zorg ervoor dat deelnemers in plaats daarvan de woorden ‘ja, en’ gebruiken.

3. Selecteren

Zijn alle ideeën verzameld? Dan pas is het tijd om een selectie te maken van de ideeën waarmee je verder wilt gaan. Dit kun je natuurlijk op verschillende manieren doen. Je kan eerst tot een topdrie komen. Schrijf bijvoorbeeld alle uitkomsten van de brainstorm onder elkaar op en laat deelnemers een vinkje zetten bij het idee dat ze het meest aanspreekt.

Als de top drie eenmaal bekend is, kun je de eigenaren van deze ideeën naar voren laten komen. Laat de rest van de deelnemers vervolgens letterlijk achter hun favoriete idee staan. Dus: deelnemers moeten daadwerkelijk opstaan en zich aansluiten bij het idee dat zij het beste vinden. Door niet alleen spreekwoordelijk, maar ook fysiek achter een idee te staan, verhoog je de betrokkenheid.